صافکاری

صافکاری چیست؟
امروزه خودرو یکی از ضروری ترین وسیله زندگی انسان به شمار میآید. گسترش خودرو سبب افزایش تصادفات جاده ای شده است. این تصادفات سبب آسیب به بدنه خودرو می شود. بدنه اتومبیل ازچند لایه فلزی تشکیل شده است. بدنه را با روکش هایی با رنگ های مختلف میپوشانند که باعث یکدستی و یکرنگی خودرو می شود. تصادفات سبب آسیب دیدن و صدمه به لایه های خودرو می شود. یکی از شغل ها که مربوط به بدنه اتومبیل میشود به صافکاری خودرو موسوم است.
صافکاری
به فعالیت هایی که توسط صافکار برای درست کردن فرورفتگی و خط و خش هایی که در بدنه خودرو ایجاد می شود صورت می گیرد. خودرو ممکن است به دلایل مختلفی دچار آسیب شود. یکی از آن دلایل تصادف میباشد. همانطوری که میدانید بدنه خودرو از فلز است که با حرارت دادن آن در دمای بسیار بالا به شکل خودرو در آمده است.بدنه خودرو طوری ساخته شده که هرکسی قادر به تعمیر آن نمیباشد. بنابراین برای تعمیر آن به یک صافکار حرفه ای نیاز داریم.
ویژگی های صافکار حرفه ای
صافکار وظیفه دارد مراحل کار را با جزئیات و هزینه مربوط به تعمیر را قبل از شروع کردن کار بگوید.
- صافکار باید قبل از آغاز کار، تمام اجزا و قطعات اضافی خودرو را از آن جدا کند. تا بخشی که قرار است صافکاری کند قابل دسترس وی باشد.
- صافکار باید مراحل تعمیر را با دقت و صبر و حوصله انجام دهد. حوصله کافی برای تعمیر و ترمیم خودرو را داشته باشد.
- برای صاف کردن هر قسمت باید چکش را از داخل بدنه به سمت بیرون بزند .هنگام وارد کردن ضربه نهایت دقت را به کار ببرد تا ضربه هایی که وارد می کند شدت شان مناسب و کافی باشد.
- گرما و حرارت دادن به قسمت هایی که آسیب دیده است باعث بهتر تغییرشکل دادن آن قسمت ها می شود.هنگامی که صافکار به خودرو گرما می دهد باید مراقب باشد بیش از حد گرما ندهد زیرا باعث میشود که خودرو بیشتر آسیب ببیند.
- سطح بدنه خودرو در حینی که صافکاری انجام میشود باید تحت تاثیر نور قرار بگیرد.زیرا نور توسط بدنه جذب میگردد و باعث کمک به تعمیرکار می شود.
- تا جاییکه امکان دارد بهتر است قطعه ای از بدنه خودرو تعویض نگردد.زیرا هیچ قطعه ای در بازار به اندازهی قطعه ای که در کارخانه زده شده است کارایی ندارد. این کار هزینه زیادی را نیز به همراه دارد.
- هنگام قرینه سازی قطعات بسیار دقت کند تا هم تراز یکدیگر قرار گیرند.
- اگر بعد از اینکه صافکاری انجام شد به رنگ نیاز شد باید بتونه کاری کند و بعد رنگ کاری را انجام دهد.
- باید از کد رنگی که توسط خودرو سازی مشخص شده است استفاده کند و رنگی را انتخاب کند که کیفیت داشته باشد. زیرا رنگ بدون کیفیت به مرور زمان کیفیت خود را در اثر ثابش خورشید از دست خواهد داد.
- نباید مرزی بین بخشی که رنگ کاریی شده و بخشی مه رنگ کاری نشده وجود داشته باشد.
- باید پس از اینکه صافکاری به اتمام رسید قطعات خودرو را به درستی وصل کند.
- پس از اتمام کار ، با ماشین رانندگی کنید و دقت کنید که ماشین نباید هیچ لرزش و صدایی داشته باشد.
- صافکار همچنین باید نظافت را هنگام کار خود رعایت کند.
فرایند صافکاری به این دو مورد بستگی دارد؟
تجهیزات صافکاری و مهارت صافکاری
تجهیزات صافکاری :
یک صافکارحرفه ای باید تجهیزات و ابزار و وسایل با کیفیتی را برای برطرف کردن آسیب دیدگی و صدمه خودرو در اختیار داشته باشد.
و همچنین صافکار باید مهارت هایی را که قبلا نام بردیم را داشته باشد.
چه زمانی باید به صافکاری برویم ؟
هنگامیکه اتومبیل شما به مانعی برخورد کند امکان صدمه یا آسیب آن وجود دارد که می تواند شدید یا ضعیف باشد و سبب فرورفتگی و برآمدگی در خودرو شود و رنگ اتومبیل نیز در قسمت آسیب دیده از بین برود. در این شرایط شما باید به یک متخصص و صافکار ماهر رجوع کنید.
آسیب و صدمه به خودرو
آسیبی که به خودرو وارد میشود دو نوع می باشد:
آسیب سطحی
هنگامی که به اتومبیل شما صدمه وارد می شود معمولا این صدمه باعث خراش و ناهمواری در بدنه اتومبیل شما میشود.
این مشکل براحتی با پولیش و صافکاری بدون رنگ برطرف میگردد.
آسیب عمقی
هنگامی که خودرو آسیب جدی میبیند "صافکاری با رنگ" برای برطرف کردن آن به کار می رود.
برخی اصطلاحات:
شاسی کشی
شاسی کشی عملی است که برای برگرداندن شاسی خودرو به محل اولیه استفاده می شود. عمل شاسی کشی معمولا با جرثقیل و یا جک انجام میگردد. شاسی کشی وقتی ضرورت پیدا می کند که ضربه تصادف بسیار شدید باشد و موجب جابجایی ستونهای اصلی بدنه گردد..
دستگاه مکش
این دستگاه به صورت مکش، قسمت تورفته را بیرون می کشد. دستگاه مکش بیشتر برای خودروهای با طراحی منحنی (مثل پژو ۲۰۶) کاربرد دارد. استفاده از دستگاه مکش، به پیش نیاز و تخصص صافکار نیاز دارد تا بدون ریزش رنگ قطعه را صاف کند..
رنگ کوره ای
رنگ کوره ای، تنها توسط کارخانه های خودروسازی انجام میگردد که مجهز به اتاق رنگ و سیستم پخت رنگ هستند. تعمیرگاهها و صافکاریها، چنین بودجه ای را هرگز در اختیار ندارند.
بعضی صافکارها نیز برای سرعت بخشیدن به خشک شدن رنگ، از اشعه UV استفاده می کنند. قابل ذکر است که این موضوع ارتباطی به رنگ کوره ای ندارد.
پولیش خودرو
در واقع رنگ روی بدنه خودرو، ۸ تا ۱۰ لایه رنگ است که روی هم قرار می گیرند و اصطلاحا روی ورق بدنه خودرو را پوشش می دهند. پولیش بدنه، موجب برداشتن یک لایه از این رنگ میگردد و در نتیجه موجب براق تر شدن بدنه خودرو می گردد. پولیش لزوما باید توسط متخصص انجام گردد چراکه زمان بندی مشخصی برای پاک کردن مواد وجود دارد. انجام پولیش به دفعات زیاد، به رنگ بدنه آسیب می رساند.
واکس پولیش نیز فرایندی شبیه به پولیش دارد اما فقط بدنه را براق می کند و لایه ای از رنگ را بر نمی دارد. کسانیکه می خواهند بدنه خودرو زیباتر جلوه کند، میتوانند از واکس پولیش استفاده کنند
تگرگ کشی چسبی
این ابزار جزو حرفهای ترین ابزار های صافکاری میباشد که با استفاده از چسب ، گیره هایی به قسمت های آسیب دیده و فرو رفته میچسبانند. سپس با اعمال نیرویی ، آنها را به سمت بیرون میکشند تا فرو رفتگی ها برطرف شوند.
وسایل بتونه کاری
از وسایل بتونه کاری زمانی استفاده میشود که صافکار مراحل را انجام داده و قبل از مراحل نقاشی، برای زیرسازی قسمتهای صافکاری شده استفاده میکند.
دستگاه جوش
در هنگام تصادفات ممکن است بعضی از قسمتهای بدنه شکسته شود و یا از بین رود. یک صافکار با استفاده از دستگاه جوش خود این قسمتهای شکسته شده یا از بین رفته را تعمیر و مرمت میکند.
پمپ رنگ
بعد از بتونه کاری و صیقل دادن قسمت های آسیب دیده و ساخت رنگ مناسب برای اتومبیل، از این دستگاه برای زدن رنگ استفاده میشود.
سمباده
پس از انجام صافکاری و گذراندن مرحله بتونه کاری از سمباده استفاده میشود. سمبادهها به دو صورت برقی و دستی وجود دارند.
ابزارهای چوبی
این یکی از ابزارهای صافکاری است که برای بدنه نوعی از خودروها به کار میرود که قادر به صافکاری با مشتی و قالب فلزی نیست. در این موارد باید از ابزارهای چوبی استفاده کرد. این ابزار شامل انواع چکش، مشتی و قالب تنه می باشد.
دستگاه بدون رنگ مغناطیسی
دستگاه بدون رنگ مغناطیسی با امواج گردابی الکتریکی کار میکند و جزو دستگاههای تگرگ کشی به شمار میرود . امواج تولید شده توسط این دستگاه، مولکولهای فولاد را به جنبش در میآورد و باعث مرمت فرورفتگیها میشود. از دستگاه مغناطیسی برای صافکاری بدون رنگ استفاده میشود.
خشک کن رنگ
این دستگاه به گونهای طراحی شده است که برای هر قسمت از بدنه قابل استفادهمیباشد. از خشک کن رنگ برای خشک کردن بدنه اتومبیل ، بعد از صافکاری استفاده میشود. نحوه کار این دستگاه با استفاده از لامپهای مادون قرمز است که سرعت خشک کردن بالایی نیز دارند.
صافکاری اجزای مختلف بدنه خودرو
صافکاری گلگیرها
گلگیرهای خودرو یکی از اصلی ترین قسمت های بدنه خودرو هستند که خطر برخورد با سایر اجسام با آنها بسیار زیاد است. گلگیر در بسیاری از اتومبیل ها برجستگی خاصی دارد و به نوعی نقش ضربهگیر را ایفا میکند. اگر قرار باشد صافکاری گلگیر، بدون رنگ انجام گیرد نیازی نیست که گلگیر از روی بدنه جدا شود. به راحتی صافکار میتواند با ابزارهای صافکاری بدون رنگ، صافکاری را انجام دهد. ولی در صافکاری با رنگ اگرکه آسیب خیلی شدید نباشد مجدد نیازی به باز کردن گلگیر نیست. اما اگر آسیب کم نباشد صافکار مجبور است گلگیر را از بدنه جدا کند .پس از مراحل صافکاری و نقاشی صافکار باید دقت کافی در تراز کردن گلگیر با کاپوت و چراغ و سپر را داشته باشد.
صافکاری کاپوت
یکی دیگر از قطعات اتومبیل که در معرض ضربه قرار میگیرد، کاپوت است. کاپوت در جلوی خودرو قرار دارد، و بسیار مستعد آسیب است. در صافکاری کاپوت هر چقدر که کاپوت صاف شود، امواج و برجستگیها بار هم به دلیل منحنی شکل بودن، قابل مشاهده خواهد بود. به طور کلی کاپوت اتومبیل ها قطعاتی هستند که بر روی ظاهر خودرو تاثیر بسیاری میگذارند. در بسیاری از مواقع به دلیل عدم تخصص صافکار، مالکان خودرو به ناچار مجبوربه خرید کاپوت جدید میشوند. این کار نه تنها باعث ایجاد هزینههای زیادی میشود بلکه افت قیمت خودرو هنگام تعویض کاپوت بسیار زیاد است.
تعمیر سپر
تعمیر سپر خودرو یک تخصص در حیطه ی سپرسازی و صافکاری خودرو میباشد. سپر خودرو یکی از قطعاتی است که همیشه در معرض ضربات و فشارهای مختلفی قرار دارد . سپر یکی دیگر از آسیبپذیرترین قسمتهای بدنه است. سپر علاوه بر محافظت از بدنه خودرو، کنترل و هدایت خودرو را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. بنابراین سپر خودرو همیشه به عنوان یک بخش محافظ در نظر گرفته میشود.
وظیفه اصلی آنها محافظت از بدنه و فضای داخلی خودرو در برابر ضربهها و فشارهای احتمالی است. اگر سپر اتومبیل به درستی تعمیر نشود، بسیاری از سیستمهای پایداری و تعادل خودرو ممکن است از کار بیفتند. زمانی که سپر ضربه میخورد دچار فرورفتگی یا شکستگی سپر میشود. در صورت فرورفتگی، ساختار سپر با استفاده از صافکاری PDRتوسط میلههای خاص پیدیآر و یا بوسیله دستگاه هاتباکس، تعمیر میگردد. اما در صورت شکسته شدن سپر،صافکار باید به تعویض و یا جوش آن بپردازد. بعد از جوشکاری، سپر خاصیت نرمی خود را از دست خواهد داد و احتمال رنگ بریدگی و شکستکی مجدد آن نیز وجود دارد. در این حالت بهترین کار این است که سپر را تعویض کنید زیرا تعمیر آن دیگر معقول به نظر نمیرسد.
صافکاری سقف
در بروز تصادفات معمولا سقف خودرو آسیب کمتری میبیند و تنها در زمان چپ کردن ضربه زیادی میخورد. معمولا سقف خودروها را تنها از دو لایه از فلزلت سبک ساخته میسازند تا از این طریق وزن خودرو را به حداقل برسانند. زمانی که بدنه خودرو دچار آسیب میشود برای رفع آن به صافکاری میرویم .صافکار با ضربه هایی توسط چکش و ابزارهای دیگر سعی میکند که قسمت آسیب دیده را صاف کند. یک صافکار حرفهای برای اینکه بتواند کار را بدون مشکل و نقصی تحویل دهد سعی میکند قطعه را از روی بدنه جدا کند. زمانی که سقف خودرو دچار فرو رفتگی شود وی قادر به جدا سازی نیست. به همین علت بسیاری از صافکارها از روش مکش برای از بین بردن فرورفتگیها بر روی سقف استفاده میکنند. این یک روش غیر اصولی است و برای صافکاری سقف اصلا مناسب نمی باشد.
صافکاری ستون ها
ستونها از جوشکاری قسمتهای مختلف بدنه خودرو کنار یکدیگر شکل اساسیای به اسکلت خودرو میدهند و جزء قسمتهای اصلی و مهم خودرو محسوب می شوند . زمانی که آسیب به ستونها کم و ناچیز باشد، میتوان با فرآیند شاسیکشی و استفاده از جک، ستونها را به شکل آغازین خود درآورد. سپس صافکار می تواند با بهره گیری از میلههای pdr فرم نقاط و بخشهای نهایی را به حالت اولیه بازگردانند. اما در صورتی که آسیب زیاد باشد، باید قطعه تعویض گردد.